การใช้ VAR เบื้องต้น และช่องโหว่ที่ยังมีอยู่
ช่วงสัปดาห์นี้พักเบรคทีมชาติ ไม่มีบอลลีกเตะ อยากเขียนประเด็นเรื่องช่องโหว่ของ VAR มาหลายวันแล้ว วันนี้มีโอกาสขอพูดถึงเรื่องนี้กันหน่อย โดยประเด็นสำคัญคือข้อถกเถียงกันว่า เมื่อไหร่ที่จะเลือกใช้ VAR เข้ามาช่วยในสถานการณ์ต่างๆของเกมการแข่งขันได้บ้าง?
จากเรื่องตัวบทของการพิจารณาว่าเมื่อไหร่ที่จะมี VAR เข้ามาย้อนรีเพลย์ภาพให้ดูบ้าง อ้างอิงมาจากเว็บไซต์ของพรีเมียร์ลีก หลักๆมี 4 สถานการณ์ดังนี้คือ
1. "Goals"
ถ้าเป็นจังหวะที่มีประตูเกิดขึ้น VAR อาจจะเข้ามาเช็คได้ว่าประตูนั้นถูกต้องหรือไม่ ถ้ามีเหตุผิดปกติเช่น ฟาล์ว ล้ำหน้า ซึ่งอาจจะต้องพิจารณาว่าจังหวะนั้นจะให้ประตูได้หรือไม่ ถ้าไม่ หากมีอะไรผิดกฏก็ต้องริบประตูคืน อันนี้จะเห็นได้บ่อยสุดๆในการเช็คว่า จังหวะที่ยิงเข้าไปเป็นประตูนั้นจะได้หรือไม่ จากจังหวะการเล่นเกมรุกที่ล้ำหรือไม่ล้ำ เป็นต้น
2. "Penalty Decisions"
จังหวะที่อาจจะเกิดจุดโทษได้ ถ้ามีอะไรเกิดขึ้น VAR ถึงจะเช็คให้ เช่นในกรณีที่ผู้ตัดสินเป่าผิดพลาด ก็อาจจะมีบ้าง(แต่เห็นน้อย) หรือบางครั้งจังหวะผู้ตัดสินไม่ได้เป่า ก็จะมีการเช็คแล้วสุดท้ายเป่าเป็นจุดโทษอย่างที่เราเห็นกันบ่อยๆ
3. "Direct red cards incidents"
เหตุการณ์ที่อาจจะเป็น "ใบแดงตรง" เกิดขึ้นได้ VARจะเข้ามาแทรกแซงในการช่วยเช็คทันที เหมือนอย่างที่เห็นในกรณีคาเซมิโร่กับพาเลซเมื่อปีก่อนนั่นเอง
4. "Mistaken Identity"
การระบุตัวนักเตะไม่ถูกต้อง ผิดคนในแต่ละเหตุการณ์ เช่น ผู้ตัดสินแจกใบแดงผิดคนเป็นต้น VARจะเข้ามาแก้ไขให้ถูก
ใบแดงนี้ rare card มากๆ อันนี้ถึงจะเข้าข่ายข้อ4 ซึ่งก็เกิดน้อยครั้งจริงๆ
ส่วนกรณีอื่นๆจะไม่มีการใช้ VAR เข้ามาเช็ค ในกรณีที่ไม่เข้าข่ายหัวข้อใหญ่ๆเหล่านี้ (ซึ่งเป็นจังหวะสำคัญที่ส่งผลต่อสถานการณ์ของการแข่งขันอย่างมาก) เพราะมีระบุเอาไว้ว่า พวกฟาล์วหรือแฮนด์บอลกลางสนาม ที่ไม่ได้จะเป็นประตูหรือจุดโทษ จะไม่มีการเข้ามาเช็คของVAR อันนี้ก็เข้าข่าย
รวมถึงจังหวะลูกเตะมุมต่างๆด้วยว่าออกหลังเป็นเตะมุมหรือลูกตั้งเตะ ยกเว้นว่าลูกออกไม่ออกลูกนั้นจะต่อเนื่องมาและมีคนทำประตูเข้าไป VARถึงจะเข้ามารีวิวว่าออกไปหรือยัง
กรณีเหล่านี้คือเหตุการณ์เบื้องต้นที่เอาไว้ดูว่า เมื่อไหร่จะมี VAR เช็ค เมื่อไหร่จะไม่มี ข้อนี้คิดว่าหลายๆคนรู้เรื่องนี้และนึกภาพออกกันดีอยู่แล้ว
แต่จุดที่น่าสนใจคือ มันมีช่องโหว่อะไรบางอย่างที่ VAR ควรจะครอบคลุมมากกว่านี้ ควรจะเข้ามาช่วยบ้างนอกเหนือจาก 4 เหตุการณ์ที่ระบุไว้ในเบื้องต้น
- เช่น จังหวะสำคัญๆที่อาจจะ "ส่งผลให้เกิดการยิงประตูได้ในจังหวะต่อไป(ถ้าไม่โดนขัดขวางก่อน)" จริงๆถ้ามันสำคัญและมีแนวโน้มจะก่อให้เกิดประตูได้ และทีมรุกเสียประโยชน์จริงๆ ก็ควรเข้ามาเช็คให้หน่อย
แต่ปัญหาคือ พอเป็นเหตุการณ์ที่เกิด "นอกกรอบเขตโทษ" (outside the box) << แบบนี้ VAR ไม่เช็ค (เพราะยังไงก็ไม่ใช่จุดโทษหรือประตู) มันก็ตะขิดตะขวงในความรู้สึกเหมือนกัน เพราะบางครั้ง นอกกรอบก็จริง แต่ระดับความสำคัญมันก็อาจเป็นจังหวะที่ก่อให้เกิดประตูได้เหมือนกัน
แล้วพอสรุปว่า ถ้าให้ฟาล์วก็เป็นแค่ "ฟรีคิก" ไม่ใช่จุดโทษ (เพราะอยู่นอกกรอบ) VAR เลยไม่เข้ามาเช็คให้ในกรณีนี้ มันก็ยิ่งน่าเสียดายแทนช่องโหว่ของกฎดังกล่าว เพราะถ้ากรรมการไม่เป่า ไลน์แมนไม่ยก ทำเป็นปล่อยเบลอ ทุกอย่างก็จบเลย มันง่ายเกินไปเหมือนอย่างที่หลายๆทีมเสียประโยชน์ในช็อตแบบนี้
- บางครั้งการเกิดจังหวะขึ้นนอกกรอบเขตโทษก็จริง แต่มันก็มีโอกาสที่จะเข้าข่ายข้อ 3 ที่จะเป็น Direct red card ได้เหมือนกันถ้าผู้ตัดสินมองว่า เจตนาเข้าไปขัดขวางผู้เล่นอื่นที่กำลังจะเข้าไปมีโอกาสทำประตู แล้วทำฟาล์วในจุดนั้น แม้จะไม่ใช่ในกรอบก็ตาม
เรื่องตรงนี้ก็เกี่ยวพันกับดุลยพินิจของกรรมการผู้ตัดสินอีก ทั้งผู้ตัดสินที่หนึ่งในสนาม ทั้งกรรมการในห้องVAR บางคนให้บางคนไม่ให้ กรรมการในห้องบางทีเช็ค บางทีไม่เช็ค
แต่ที่แน่ๆ บางจังหวะคือฟาล์วชัดเจน แฮนด์บอลชัดเจน แต่ไม่มีแม้แต่ที่กรรมการจะเป่าให้ แล้ว VAR ก็อาศัยกฎเหล่านี้ปล่อยเบลอไปด้วย เพราะนอกกรอบ เพราะไม่ใช่ประตู ยิ่งทำให้ทุกอย่างแย่ไปใหญ่ เพราะสุดท้ายขึ้นอยู่กับดุลยพินิจกรรมการ ทั้งที่บางช็อต นอกกรอบจริง แต่มันก็เข้าข่ายจะเป็นแดงได้ หรือนำไปสู่ประตูได้เหมือนกัน เพราะขัดขวางการจะเข้ามายิงประตูของคู่ต่อสู้
นี่คือส่วนหนึ่งช่องโหว่ที่ VAR สามารถเลือกปฏิบัติได้ แล้วแต่ดุลยพินิจของกรรมการในห้องเช็ค ณ เกมนั้นๆ พอหลายๆครั้งปล่อยฟรีในจังหวะสำคัญ เราก็อยากให้มันมีการเช็คเพื่อความถูกต้องหน่อย
ตรงนี้เราไม่ได้เขียนเพื่อแมนยูอย่างเดียว แต่ก็เพื่อลิเวอร์พูล แมนซิตี้ เชลซี อาร์เซนอล และทุกๆทีมที่จะเสียผลประโยชน์ตรงนี้ เนื่องจากเราไม่อยากเห็นกีฬาฟุตบอลที่เรารัก มันกลายเป็นอะไรที่ถูกการตัดสินที่ "ไร้มาตรฐาน" ทำร้ายอยู่เหมือนทุกวันนี้
เรื่องของการตัดสินเป็นอะไรที่แฟนบอลคงเถียงกันไม่จบไม่สิ้นแน่นอน แต่อย่างน้อยโพสต์นี้ก็นำกฎพื้นฐานมาเขียนให้ได้อ่านกัน แล้วชี้ให้ดูว่า ช่องโหว่ของการเลือกใช้ VAR มันยังมีอยู่อีกพอสมควร
ยังไงก็ภาวนาว่า ขอให้โชคร้ายต่างๆอย่าเกิดขึ้นกับทีมของใครเลย ไม่ว่าจะกับแมนยูไนเต็ดเอง หรือทีมของคนอื่นๆ เนื่องจากเราเขียนโพสต์นี้เพื่อแฟนบอลทุกทีมจริงๆ อยากจะเห็นฟุตบอลเป็นกีฬาที่สู้กันอย่างตรงไปตรงมามากกว่านี้
เพราะมันเป็นกีฬาที่เรารัก และอยากจะดูบอลให้สนุกและยุติธรรมยิ่งกว่านี้ครับ
#ศาลาผี
Reference