ผมเชื่อว่าหลายๆคน คงเคยได้เห็นหรือได้ยินชื่อ ยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก ผ่านตาผ่านหูกันมาบ้างแล้ว ไม่มากก็น้อย นี่เป็นรายการใหม่ที่ทางยูฟ่ากำลังจะนำให้กับแฟนฟุตบอลได้ชมในฤดูกาล 2018/19 แต่ไอ้ยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก นี่จัดมาทำไม? จัดแล้วมันได้อะไร? แล้วรูปแบบรายการมันจะเป็นอย่างไร? แทบทุกคนคงตั้งคำถามนี้อยู่ในหัวแน่ๆ ครั้นจะไปหาอ่านเองก็ไม่เข้าใจ เพราะภาษาที่ทางยูฟ่าใช้ก็ช่างเลิศหรูอลังการเสียเหลือเกิน .... วันนี้ ผมเลยถือโอกาสมาสรุปเรื่องยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก ตามที่ผมเข้าใจ เอาเป็นแบบภาษาบ้านๆ ให้แฟนคอลัมน์ได้ทำความเขา้ใจอย่างง่ายๆ และสั้นๆกันครับ

เขียนมายาว ยังไม่ได้เข้าเรื่องเลย เอาละ มาทำความรู้จักกับยูฟ่า เนชั่น ลีก กันครับ 

ยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก คืออะไร ?

คือ การแข่งขันที่เข้ามาทดแทนบอลอุ่นเครื่องครับ โดยบังคับให้แต่ละชาติสมาชิกของยูฟ่า ต้องเข้าร่วมการแข่งขันนี้ เพื่อหาทีมที่ดีที่สุดที่จะได้ถ้วยชนะเลิศไปครอง ... นี่คือ คำโฆษณาของยูฟ่าครับ แต่เอาจริงๆ มันคือ รายการที่ยูฟ่าคิดขึ้นมาเพื่อหาเงินเพิ่มจากเกมเตะทีมชาตินั่นเอง เดิมทีเกมอุ่นเครื่องก็เป็นหน้าที่ของสมาคมฟุตบอลแต่ละชาติ เชิญทีมคู่แข่งมาเตะกันเอง ซึ่งพักหลังๆบอลอุ่นเครื่องทีมชาตินี่ คนดูเริ่มน้อยลงไปทุกวันๆ สาเหตุมาจากบอลลีกที่เตะจนชุกมากเกินไป พวกตัวดังๆเวลาเตะอุ่นเครื่องแต่ละที ก็มักจะเจ็บ ถอนตัว หรือไม่ก็เป็นกุนซือทีมชาติเองนี่แหละที่คิดลองทีม ส่งชุดผสมลงไปเล่น เกมมันเลยไม่ถึงพริก ถึงขิงเหมือนสมัยก่อน ยูฟ่าเห็นจุดนี้เข้า เลยชักชวนให้บรรดาชาติสมาชิกยูฟ่ามาเล่นเกมทัวร์นาเม้นท์นี้ แน่นอนเมื่อยูฟ่าจัด เงินที่เคยกระจัดกระจายไปตามสมาคมต่างๆก็เข้ากระเป๋ายูฟ่าเต็มๆ แนวความคิดแบบนี้ ไม่ต้องเดาครับ มีคนเดียวที่คิดได้ ... มิเชล พลาตินี่ อดีตประธานยูฟ่า ผู้โด่งดัง นั่นเอง

ยูฟ่า ใช้อะไรในการจูงใจแต่ละชาติ ?

ต้องบอกว่า สิ่งที่ยูฟ่าเอามาจูงใจหลักๆก็ คือ โควต้าพิเศษไปเล่นรอบสุดท้าย ยูโร 2020 นั่นเอง (แต่จะเป็นไงเดี๋ยวอธิบายอีกที) นอกจากโควต้าบอลยูโรแล้ว การเตะทัวร์นาเม้นท์นี้ ยังมีผลทำให้คะแนนอันดับฟึฟ่าและยูฟ่าของทีมที่เข้ามาร่วมชิงชัยมีโอกาสสูงขึ้นอีกด้วย และสิ่งจูงใจอย่างสุดท้าย ก็เงินครับ ขึ้นชื่อว่าทัวร์นาเม้นท์ของยูฟ่า ไม่มีขายสปอนเซอร์ถูกๆแน่นอน เงินก็จะกลับมาหาสมาคมฟุตบอลของชาติสมาชิกนี่แหละ

รูปแบบการจัดการแข่งขัน

สมาชิก 55 ประเทศ จะถูกนำมาเรียงกันโดยใช้อันดับคะแนน ยูฟ่า แรงกิ้ง ได้ลำดับ 1-55 มา หลังจากนั้นทำการแบ่งออกเป็น 4 ลีก ลีก A ทีมอันดับ 1-12 ลีก B ทีมอันดับ 13-24 ลีก C ทีมอันดับ 25-39 และลีก D ทีมอันดับ 40-55 เป็นอันแยกคลาสของทีมชาติออกจากกันได้ 4 ลีก ด้วยกัน เก่งอยู่กับเก่ง อ่อนอยู่กับอ่อน

หลังจากนั้น ในแต่ละลีก A B C D ทำการแบ่งเป็นกลุ่มย่อยอีกลีกละ 4 กลุ่มด้วยกัน เขียนถึงตรงนี้หลายคนอาจจะงง ไม่ต้องงงนะ ไปดูภาพได้เลย ยูฟ่าเพิ่งจับสลากแบ่งกลุ่มเสร็จไปเมื่อคืนที่ผ่านมา โดยการแบ่งกลุ่มย่อยในแต่ละกลุ่มมีดังต่อไปนี้

ลีก A 

ลีก B

ลีก C

ลีก D

เมื่อถึงตรงนี้ แต่ละลีก A B C D จะมีกลุ่มข้างในอยู่ลีกละ 4 กลุ่ม ด้วยกัน ยูฟ่าก็จะให้แต่ละกลุ่มเตะกันเองในกลุ่มแบบเหย้าเยือนและพบกันหมด (กลุ่มที่มี 3 ทีมจะเตะทั้งหมด 4 เกม ส่วนกลุ่ม 4 ทีม เตะทั้งหมด 6 เกม) เพื่อหาอันดับ 1-2-3 และ 4 โดยการเตะในรอบแบ่งกลุ่มนี้จะแบ่งเตะในช่วงครึ่งปีหลังของปี 2018 ทั้งหมด (กันยายน/ตุลาคม/พฤศจิกายน เดือนละ 2 เกม) ทีมอันดับ 1 จะมีรางวัลพิเศษให้ ส่วนทีมที่ได้บ๊วยในแต่ละกลุ่ม นี่เตรียมลงชั้นลงไปสู่ลีกถัดรองลงไป จาก A ลงไป B, B ลงไป C และ C ลงไป D ยกเว้นทีมบ๊วยในกลุ่มลีก D ที่ไม่มีให้ตกแล้ว ก็อยู่ที่เดิมต่อไป

กลับมาพูดถึงแชมป์แต่ละกลุ่มกันบ้าง แชมป์แต่ละกลุ่มในลีก B C D จะได้เลื่อนชั้นขึ้นไปแทนที่ ทีมบ๊วยในลีกถัดขึ้นไป จาก D ขึ้นไป C, C ขึ้นไป B และ B ขึ้น A ส่วนแชมป์กลุ่มทั้ง 4 กลุ่ม จากกลุ่ม A จะเข้าไปเจอกันในรอบรองชนะเลิศ เตะกันนัดเดียวสนามเป็นกลาง เพื่อหา 2 ทีมไปชิงชนะเลิศกัน จนสุดท้ายได้แชมป์ยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก ในที่สุด โดยรอบรองและรอบชิงจะเตะกันในเดือนมิถุนายน 2019 เป็นเกมปิดฤดูกาล ตามปฎิทินยูฟ่า นั่นเอง

ทีมที่ชนะ ก็จะได้จารึกว่าเป็นแชมป์ ยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก รายการทีมจัดโดยยูฟ่า นะจ๊ะ ดูทรงแล้ว ก็พอๆกับคอนเฟดเดเรชั่น คัพ ของฟีฟ่าเลยวุ้ย 

แล้วไหนละโควต้ายูโร รอบสุดท้าย ??

ใจเย็นๆครับ เราเพิ่งมาถึงครึ่งทางเอง อย่างที่บอกไว้ ว่ารอบแบ่งกลุ่มของยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก มันจะจบภายในปี 2018 พอปฎิทินเข้าไป 2019 ทีมสมาชิกยูฟ่าจะกลับไปเตะฟุตบอลยูโร รอบคัดเลืือกตามปกติ แต่ที่ไม่ปกติคือ จะเตะกันจบภายในปี 2019 นี้เลย เพื่อที่จะหา 20 ทีมจาก 10 กลุ่ม (อันดับ 1-2 ของแต่ละกลุ่ม) เข้ารอบยูโร รอบสุดท้ายไปโดยอัตโนมัติ แต่เนื่องจากรอบสุดท้ายของฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป (ยูโร) มีทั้งสิ้น 24 ทีม ดังนั้นเราจะเหลือที่ว่าอีก 4 ทีม ซึ่งแต่เดิมยูฟ่าจะให้สิทธิ์อันดับ 3 จากแต่ละกลุ่มที่ดีที่สุด 8 กลุ่ม มาเล่นรอบเพลย์ออฟ เพื่อหา 4 ทีม สุดท้าย แต่หลังจากนี้ จะไม่มีโควต้าตรงนี้อีกต่อไป เพราะสิทธิ์ 4 ทีมตรงนี้ ถูกโอนไปให้เป็นโควต้าพิเศษจากยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก นั่นเอง โดย ลีก A B C D จะมีลุ้นหาตัวแทน ลีกละ 1 ทีม (ย้ำลีกละ 1 ทีม) เพื่อเข้ารอบสุดท้ายฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป ต่อไป

ทีเด็ดของยูฟ่า มันอยู่ตรงนี้นี่แหละครับ !!

ถ้ายังจำกันได้ว่าฟุตบอลยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก มันแบ่งออกเป็น 4 ลีก ตามอันดับยูฟ่า แรงกิ้ง หรือพูดกันอีกแบบว่า ลีก A เก่งสุด ส่วนลีก D นี่ก็พวกสมันดีดีนี่เอง ทีมลีก C D แถวนี้ปกติ ยากมากที่จะได้ไปโผล่ในเวทีฟุตบอลทัวร์นาเม้นท์ใหญ่ๆ แต่ยูฟ่าก็ทำให้พวกนี้มีโอกาสที่จะไปได้ครับ โดยผ่านโควต้าพิเศษตรงนี้นี่แหละ แบบนี้จะไม่ได้คะแนนนิยมจากชาติสมาชิกเล็กๆได้อย่างไร โดยยูฟ่า จะเอาทีมแชมป์กลุ่มในแต่ละลีก (A B C D) มาเตะเพลย์ออฟกัน เพื่อหาผู้ชนะตัวแทนแต่ละลีก เพียง 1 เดียว ที่จะได้เป็นตัวแทนของลีก ไปเตะฟุตบอลยุโรปรอบสุดท้าย นี่คือ ไพ่เด็ดของยูฟ่าครับ ที่ทำให้ทีมล่างๆใส่กันยับ ไม่ต้องกลัวว่าใครจะด้อยกว่าใคร เพราะแบ่งลีกตามความเก่งของทีมอยู่แล้ว อยากไปยูโร รอบสุดท้าย โอกาสที่ดีที่สุดก็คือ เป็นแชมป์กลุ่มในยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก ครับ เพื่อไปลุ้นเพลย์ออฟ กับทีมแชมป์กลุ่มอื่นในลีกเดียวกัน 

ลีก A B C D มีโควต้าลีกละ 1 ทีม รวมเป็น 4 ทีม ก็จะได้ 24 ทีมไปลุยศึกยูโร รอบสุดท้ายในช่วงกลางปี 2020 ต่อไป 

แล้วถ้าแชมป์แต่ละกลุ่ม ผ่านเข้ารอบสุดท้ายจากอันดับ 1-2 ในฟุตบอลยูโร รอบคัดเลือกหล่ะ ?

เรื่องนี้ยูฟ่าเตรียมการมารองรับไว้เรียบร้อยแล้วครับ มันเกิดขึ้นแน่นอนจากทีมในลีก A B (ส่วนลีก C D นี่ยากมาก) ยูฟ่าให้ทำแบบนี้ครับ คือ หากทีมแชมป์กลุ่มในแต่ละลีก ได้โควต้าไปเล่นรอบสุดท้ายแล้ว ให้เลื่อนทีมไปหาอันดับถัดไปที่ไม่ได้โควต้า จากฟุตบอลยูโร รอบคัดเลือก (พูดง่ายๆคือ ไม่ติดอันดับ 1-2) สมมติตัวอย่าง ในลีก A ทีมแชมป์กลุ่มทั้ง 4 ได้โควต้าไปเล่นรอบสุดท้ายเรียบร้อยแล้ว ให้เลื่อนไปหาทีมอันดับ 5-12 (จากผลงานในศึกยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก) ที่ไม่ได้ไปเล่นรอบสุดท้าย ให้ครบ 4 ทีม แต่ถ้าไม่ครบ อันนี้อันดับจะไปหาทีมที่อันดับดีที่สุดในลีก B ที่ไม่ได้ไปเล่นรอบสุดท้าย โดยมีข้อแม้ว่าต้องไม่ใช่แชมป์กลุ่มด้วย (แชมป์กลุ่มลีก B ต้องเตะเพื่อหาตัวแทนไปเล่นรอบสุดท้ายในโควต้าลีก B) ตรงนี้อาจจะงงหน่อยๆ ไม่เป็นไร เดี๋ยวใกล้ถึงเวลา เราจะเห็นภาพชัดเจนขึ้นเอง

พอถึงบรรทัดนี้ ก็น่าจะพอสรุปได้คร่าวๆแล้วนะครับ ว่าศึกฟุตบอลยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก มีประโยชน์กับใครเป็นที่สุด ... ก็ยูฟ่า เองนั่นแหละครับ รายได้มหาศาล จากทั้ง 3 ทัวร์นาเม้นท์ รวมไปถึงคะแนนนิยมจากชาติเล็กๆด้วย ทีมอย่างอันดอร์ร่า, ซาน มาริโน่ หรือหมู่เกาะแฟโร ก็จะได้ลืมตาอ้าปาก มีโอกาสไปเล่นบอลยูโรรอบสุดท้ายกับเค้าสักที

จะเวิร์คไม่เวิร์ค รอดูกัน กันยายน 2018 นี้ มาแน่นอนครับ ยูฟ่า เนชั่นส์ ลีก